നാല് വർഷത്തോളമായി തുടരുന്ന റഷ്യ-യുക്രെയ്ൻ സായുധ പോരാട്ടം ഒടുവിൽ ഒരു നിർണ്ണായക വഴിത്തിരിവിലേക്ക് കടക്കുകയാണോ? അധിനിവേശമെന്ന് പടിഞ്ഞാറൻ മാധ്യമങ്ങൾ വിളിക്കുമ്പോഴും, തങ്ങളുടെ ദേശീയ സുരക്ഷയ്ക്കും റഷ്യൻ വംശജരുടെ സംരക്ഷണത്തിനുമായി റഷ്യ ആരംഭിച്ച ‘പ്രത്യേക സൈനിക നടപടി’ ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് അടുക്കുന്നു എന്ന സൂചനകളാണ് ഇപ്പോൾ പുറത്തുവരുന്നത്. ബെർലിനിൽ നടന്ന ഉന്നതതല യോഗങ്ങളിൽ അമേരിക്കയും യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളും യുക്രെയ്‌നിനെ മുൻനിർത്തി പുതിയ സമാധാന ചട്ടക്കൂട് രൂപീകരിക്കുകയാണ്. അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഡോണൾഡ്‌ ട്രംപിന്റെ ഇടപെടലുകൾ ചർച്ചകളെ “എക്കാലത്തേക്കാളും അടുത്തേക്ക്” എത്തിച്ചുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുമ്പോഴും, റഷ്യ മുന്നോട്ടുവെച്ച കർശനമായ വ്യവസ്ഥകൾ അംഗീകരിക്കാതെ ഒരു വെടിനിർത്തൽ സാധ്യമാണോ എന്ന ചോദ്യം പ്രസക്തമായി തന്നെ തുടരുകയാണ്.

ബെർലിനിലെ തിരക്കിട്ട നീക്കങ്ങൾ: റഷ്യൻ കരുത്തിന് മുന്നിൽ പതറുന്ന യൂറോപ്പ്?

ബെർലിനിൽ നടന്ന ചർച്ചകളിൽ യുക്രേനിയൻ പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമീർ സെലെൻസ്‌കിയും അമേരിക്കൻ പ്രതിനിധികളും യൂറോപ്യൻ നേതാക്കളും റഷ്യയ്ക്ക് സമർപ്പിക്കാനുള്ള സമാധാന പദ്ധതിക്ക് അന്തിമരൂപം നൽകി. അമേരിക്കൻ പ്രതിനിധി സ്റ്റീവ് വിറ്റ്കോഫ്, ട്രംപിന്റെ മരുമകൻ ജാരെഡ് കുഷ്‌നർ എന്നിവരുടെ സാന്നിധ്യം ഈ നീക്കങ്ങൾക്ക് പിന്നിലെ ട്രംപിന്റെ താൽപ്പര്യം കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. റഷ്യയുടെ സൈനിക മുന്നേറ്റങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ പാടുപെടുന്ന യുക്രെയ്ൻ, ഇപ്പോൾ ‘വളരെ പ്രായോഗികമായ’ ഒരു പദ്ധതി എന്നാണ് ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. എന്നാൽ, ഈ പദ്ധതികൾ വരും ദിവസങ്ങളിൽ അമേരിക്ക മോസ്കോയിൽ അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ വ്‌ളാഡിമിർ പുടിന്റെ നിലപാട് എന്തായിരിക്കുമെന്നതാണ് ലോകം ഉറ്റുനോക്കുന്ന യാഥാർത്ഥ്യം.

നാറ്റോ മോഹം ഉപേക്ഷിക്കുമോ? റഷ്യയുടെ റെഡ് ലൈനുകൾ

ബെർലിൻ ചർച്ചകളിൽ ഉയർന്നുവന്ന അഞ്ച് പ്രധാന രേഖകളിൽ യുക്രെയ്‌നിന് നൽകേണ്ട സുരക്ഷാ ഗ്യാരണ്ടികളെക്കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. എന്നാൽ, നാറ്റോ അംഗത്വത്തിന് പകരമായി പടിഞ്ഞാറൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് നിയമപരമായ സുരക്ഷാ ഉറപ്പുകൾ ലഭിച്ചാൽ നാറ്റോ മോഹം ഉപേക്ഷിക്കാൻ സെലെൻസ്‌കി തയ്യാറാണെന്ന സൂചനകൾ കൂടിയാണ് ഇപ്പോൾ പുറത്തുവരുന്നത്. റഷ്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇത് ഒരു പ്രധാന വിജയമാണ്. അതേസമയം, യുക്രെയ്‌നിലെ നിലത്ത് അമേരിക്കൻ സൈനികരെ വിന്യസിക്കില്ലെന്ന് അമേരിക്ക തന്നെ വ്യക്തമാക്കിയത് ഒരു തരത്തിൽ റഷ്യയുടെ തന്നെ വിജയമാണെന്നതിൽ സംശയമില്ല.

വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത ഡോൺബാസ് മേഖല

സമാധാന ചർച്ചകളിലെ ഏറ്റവും കടുപ്പമേറിയ ഭാഗം പ്രാദേശിക നിയന്ത്രണങ്ങളാണ്. നിലവിൽ യുക്രെയ്‌നിന്റെ അഞ്ചിലൊന്ന് ഭാഗവും റഷ്യൻ സൈന്യത്തിന്റെ പൂർണ്ണ നിയന്ത്രണത്തിലാണ്. പ്രത്യേകിച്ച് കിഴക്കൻ ഡോൺബാസ് മേഖല. ഈ പ്രദേശങ്ങൾ റഷ്യയുടെ ഭാഗമായി അംഗീകരിക്കണമെന്നത് റഷ്യയുടെ പ്രധാന ആവശ്യമാണ്. ഡോൺബാസിൽ ‘സൈനികവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട സ്വതന്ത്ര സാമ്പത്തിക മേഖല’ എന്ന അമേരിക്കൻ നിർദ്ദേശത്തോട് റഷ്യ ഇതുവരെ അനുകൂലമായി പ്രതികരിച്ചിട്ടില്ല. തങ്ങളുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ പൂർണ്ണമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെടാത്ത ഒരു ഉടമ്പടിക്കും റഷ്യ തയ്യാറല്ലെന്ന് ക്രെംലിൻ വക്താവ് ദിമിത്രി പെസ്‌കോവ് നേരത്തെ തന്നെ വ്യക്തമാക്കിയതാണ്.

ആഗോള നയതന്ത്രം ഇപ്പോൾ ഒരു വലിയ നീക്കത്തിന് തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്. 90 ശതമാനം പ്രശ്നങ്ങളും പരിഹരിച്ചുവെന്ന് അമേരിക്ക അവകാശപ്പെടുമ്പോഴും, ബാക്കിയുള്ള 10 ശതമാനത്തിലാണ് ലോകസമാധാനം കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്നത് എന്നതാണ് വസ്തുത. യുദ്ധക്കളത്തിലെ റഷ്യയുടെ കരുത്ത് അവഗണിച്ച് ഒരു കരാറിലെത്താൻ പടിഞ്ഞാറൻ രാജ്യങ്ങൾക്ക് കഴിയില്ല. ബെർലിനിൽ രൂപപ്പെട്ട ചട്ടക്കൂട് റഷ്യയുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ എത്രത്തോളം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു എന്നത് വരും ദിവസങ്ങളിൽ വ്യക്തമാകും. റഷ്യയുടെ സുരക്ഷാ ആവശ്യങ്ങൾ പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന, പ്രദേശിക യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു നീക്കത്തിന് മാത്രമേ ഈ വിനാശകരമായ സംഘർഷത്തിന് അന്ത്യം കുറിക്കാൻ കഴിയൂ. സമാധാനം അരികിലെന്ന് ട്രംപ് പറയുമ്പോഴും, അത് പുടിന്റെ നിബന്ധനകൾക്ക് അനുസൃതമാണ് എന്നതാണ് തഴയപ്പെടാൻ കഴിയാത്ത കാതലായ വസ്തുത.